Σχολικό βιβλίο (εμπλουτισμένο)
Για δύο παραπληρωματικές γωνίες ω και 180° – ω ισχύουν:
ΕΠΟΜΕΝΩΣ:
Οι παραπληρωματικές γωνίες ω, φ = 180°– ω έχουν το ίδιο ημίτονο και αντίθετους τους άλλους τριγωνομετρικούς αριθμούς.
Δηλαδή , μπορούμε να βρούμε τους τριγωνομετρικούς αριθμούς μιας γωνίας αν γνωρίζουμε τους τριγωνομετρικούς αριθμούς της παραπληρωματικής της.
παράδειγμα 1
Να βρεθουν οι τριγωνομετρικοί αριθμοί των γωνιών 120° , 135° , 150°.
λύση
Η γωνία 120° είναι παραπληρωματική με την γωνία 60°. Οπότε σύμφωνα με τη θεωρία του μαθήματος θα έχουμε:
ημ120° = ημ60° =
συν120° = –συν60° =
εφ120° = –εφ60° =
Η γωνία 135° είναι παραπληρωματική με την γωνία 45°. Οπότε σύμφωνα με τη θεωρία του μαθήματος θα έχουμε:
ημ135° = ημ45° =
συν135° = –συν45° =
εφ135° = –εφ45° =
Η γωνία 150° είναι παραπληρωματική με την γωνία 30°. Οπότε σύμφωνα με τη θεωρία του μαθήματος θα έχουμε:
ημ150° = ημ30° =
συν150° = –συν30° =
εφ150° = –εφ30° =
- Εάν δύο γωνίες έχουν το ίδιο ημίτονο και είναι από 0° έως 180° ,τότε είναι ίσες ή παραπληρωματικές.
- Εάν δύο γωνίες έχουν το ίδιο συνημίτονο ή εφαπτομένη και είναι από 0° έως 180° ,τότε είναι ίσες.
Αλγεβρικά αυτό ερμηνεύεται ως εξής:
Αν 0° ≤ ω , φ ≤ 180° τότε:
⇒Αν ημω = ημφ τότε ω = φ ή ω =180°– φ
⇒Αν συνω = συνφ τότε ω = φ
⇒Αν εφω = εφφ τότε ω = φ
παράδειγμα 2
α) Να βρείτε τη γωνία x , με 0° ≤ x ≤ 180°
,αν ημx = 1– ημx .
λύση
ημx = 1– ημx άρα ημx + ημx = 1 άρα 2ημx = 1 ,επομένως ημx = .
Γνωρίζουμε ότι με είναι ίσο το ημ30° .
Επομένως η εξίσωση παίρνει τη μορφή: ημx = ημ30° η οποία έχει λύση
x = 30o ή x = 150ο.
β) Να βρείτε τη γωνία x , με 0° ≤ x ≤ 180° ,αν 2συν2x + 3συνx – 2 = 0 .
λύση
Θα αντικαταστήσουμε προς διευκόλυνση (χωρίς να είναι απαραίτητο) στη θέση του συνx μια μεταβλητή, έστω συνx = κ .
Έτσι η αρχική εξίσωση θα πάρει τη μορφή μιας δευτεροβάθμιας εξίσωσης με άγνωστο κ , η οποία θα είναι 2κ2 + 3κ – 2 = 0 και λύνεται ώς εξής:
α = 2 , β = 3 , γ = –2 .
Δ = β2 – 4αγ = 32 – 4·2·(–2) = 9 + 16 = 25.
κ1,2 = = = = ή –2 .
⇒Αν κ = τότε συνx = άρα συνx = συν60o και x = 60o
⇒Αν κ = –2 τότε συνx = –2 και η εξίσωση είναι αδύνατη αφου γνωρίζουμε ότι
–1 ≤ συνx ≤ 1 .
Επομένως x = 60o.
Ασκησιολόγιο για την παράγραφο αυτή θα βρείτε στη σελίδα 2