ΤΡΙΓΩΝΟΜΕΤΡΙΚΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ ΠΑΡΑΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΓΩΝΙΩΝ

 

Σχολικό βιβλίο (εμπλουτισμένο)

Για δύο παραπληρωματικές γωνίες ω και 180° – ω ισχύουν:

ΕΠΟΜΕΝΩΣ:

Οι παραπληρωματικές γωνίες ω, φ = 180°– ω έχουν το ίδιο ημίτονο και αντίθετους τους άλλους τριγωνομετρικούς αριθμούς.

Δηλαδή , μπορούμε να βρούμε τους τριγωνομετρικούς αριθμούς μιας γωνίας αν γνωρίζουμε τους τριγωνομετρικούς αριθμούς της παραπληρωματικής της.

 

παράδειγμα 1

Να βρεθουν οι τριγωνομετρικοί αριθμοί των γωνιών 120° , 135° , 150°.

λύση

Η γωνία 120° είναι παραπληρωματική με την γωνία 60°. Οπότε σύμφωνα με τη θεωρία του μαθήματος θα έχουμε:

ημ120° = ημ60° = \frac{\sqrt{3}}{2}

συν120° = –συν60° = -\frac{1}{2}

εφ120° = –εφ60° = -\sqrt{3}

Η γωνία 135° είναι παραπληρωματική με την γωνία 45°. Οπότε σύμφωνα με τη θεωρία του μαθήματος θα έχουμε:

ημ135° = ημ45° = \frac{\sqrt{2}}{2}

συν135° = –συν45° = -\frac{\sqrt{2}}{2}

εφ135° = –εφ45° = -1

Η γωνία 150° είναι παραπληρωματική με την γωνία 30°. Οπότε σύμφωνα με τη θεωρία του μαθήματος θα έχουμε:

ημ150° = ημ30° = \frac{1}{2}

συν150° = –συν30° = -\frac{\sqrt{3}}{2}

εφ150° = –εφ30° = -\frac{\sqrt{3}}{3}

 

  • Εάν δύο γωνίες έχουν το ίδιο ημίτονο και είναι από 0° έως 180° ,τότε είναι ίσες ή παραπληρωματικές.
  • Εάν δύο γωνίες έχουν το ίδιο συνημίτονο ή εφαπτομένη και είναι από 0° έως 180° ,τότε είναι ίσες.

Αλγεβρικά αυτό ερμηνεύεται ως εξής:

Αν 0° ≤ ω , φ ≤ 180° τότε:

⇒Αν ημω = ημφ τότε ω = φ ή ω =180°– φ

⇒Αν συνω = συνφ τότε ω = φ

⇒Αν εφω = εφφ τότε ω = φ

 

παράδειγμα 2

α) Να βρείτε τη γωνία x , με 0° ≤ x ≤ 180° 

,αν ημx = 1– ημx .

λύση

ημx = 1– ημx  άρα  ημx + ημx  = 1  άρα 2ημx = 1 ,επομένως ημx = \frac{1}{2}.

Γνωρίζουμε ότι με  \frac{1}{2}  είναι ίσο το ημ30° .

Επομένως η εξίσωση παίρνει τη μορφή: ημx = ημ30° η οποία έχει λύση 

x = 30o   ή  x = 150ο.

β) Να βρείτε τη γωνία x , με 0° ≤ x ≤ 180°  ,αν 2συν2x + 3συνx – 2 = 0 .

λύση

Θα αντικαταστήσουμε προς διευκόλυνση (χωρίς να είναι απαραίτητο) στη θέση του συνx μια μεταβλητή, έστω συνx = κ .

Έτσι η αρχική εξίσωση θα πάρει τη μορφή μιας δευτεροβάθμιας εξίσωσης με άγνωστο κ , η οποία θα είναι 2 + 3κ – 2 = 0 και λύνεται ώς εξής:

α = 2 , β = 3 , γ = –2 .

Δ = β2 – 4αγ = 32 – 4·2·(–2) = 9 + 16 = 25.

κ1,2\frac{-\beta \pm\sqrt{\Delta }}{2\alpha }\frac{-3 \pm\sqrt{25 }}{4 }\frac{-3 \pm5 }{4 }\frac{1}{2} ή –2 .

⇒Αν κ = \frac{1}{2} τότε συνx = \frac{1}{2} άρα συνx = συν60και x = 60o

⇒Αν κ = –2 τότε συνx = –2 και η εξίσωση είναι αδύνατη αφου γνωρίζουμε ότι

 –1 ≤ συνx ≤ 1 .

Επομένως x = 60o.

Ασκησιολόγιο για την παράγραφο αυτή θα βρείτε στη σελίδα 2